lẻn vào làng nuôi rắn mối tại Nước ta
Ở hà nội , bất thiền có làng Lệ Mật gắn với nuôi rắn. Làng Phụng Thượng ở huyện phúc thọ cũng nổi danh với nghề này. Chỉ khác là , họ nuôi rắn hổ chúa.
Làng Phụng Thượng nằm cạnh phân biệt với tỉnh lộ 32 , cách trọng tâm hà nội gần 40km. È¿´ lộ làng không khó , nhưng để thiếp cận và “mục sở thị” những trang trại nuôi rắn mối thì đích xác một bản vụ khó khả năng. Thứ rắn mối mà người dân thử gian vẫn nuôi hiện nằm trong sách đỏ , được luật pháp trông coi và cấm bán buôn. Do vậy , mỗi khi có người lạ vào làng , chuyên môn lại hỏi về loài rắn quý này thì mỗi nhất cá nhân đều giới tâm bề đứng và luôn nghi ngờ , theo dõi.
thăm hỏi một người nữ giới ven đường , đổi lại chỉ ra và xác nhận được cái nhìn đầy dò xét và tiếng đáp lãnh đạm “Tôi không biết”. Thử dò hỏi với vài người nữa , cũng chỉ ra và xác nhận được những cái lắc đầu và những ánh mắt đầy hoài nghi , xét nét.
Ghé vào quán nước bên đường , anh Hải chủ quán cười “anh hỏi thế thì đến sáng mai cũng không gặp được người nào tiếp chuyện”. Hải kể , khoảng hơn chục năm phản hồi trước , Đại khái nhà nào trong làng cũng nuôi rắn mối , nhưng từ khi có người bị truy tố , đưa ra toà vì tội buôn bán trái phép chàng làng hoang dại , làng ít người nuôi hẳn.
“Người ta ngại lắm , thấy người lạ mặt vào hỏi là chối ngay. Dù cho nuôi trong nhà cũng không cho xem đâu” , Hải nói. Dù rằng , Hải cũng tiết lậu , hiện Vẫn nhiều nhà nuôi rắn trong làng , có nhà vẫn nuôi rắn hổ trâu. “Đợt trước , có mấy tay phóng viên giả làm người mua rắn , vào Chụp hình rồi đăng báo , nhiều người bị bắt hết rắn , bị phạt nên người ta càng cảnh giác” , Hải nói thêm.
nghe nói đến chuyện rắn , người đàn ông tên Phong ngồi bên cạnh chen ngang “anh muốn hiểu về rắn thì để tôi kể cho vài điều”. Phong khoe nhà em trai anh ta đang nuôi vài trăm ông ba mươi chúa trong nhà. “Loại này quý lắm , chăm chút còn hơn cả người ốm. Mấy hôm nay trời lạnh , phải căng bạt trùm kín , đốt điện để sưởi” , Phong nói.
Nói nhiệt tình , nhưng khi phục tùng yêu cầu cho vào xem , người này chối đây đẩy “giờ tôi đi có tí việc , với lại nó không cho xem đâu. Sợ lắm”. Nói xong , Phong vào ngõ , đi mất dạng.
Tiện câu chuyện , Hải kể thêm , để dự phòng hầu hết người nuôi đều chỉ bán rắn mối cho một mối quen. “Mỗi khi cần bán rắn , hoặc có khách hàng đều phải liên lạc qua điện thoại trước. Không ai dám bán cho người lạ mặt đến mua đâu” , Hải nói. Hỏi có quen ai đang nuôi rắn mối , giới thiệu cho vào xem , Hải gạt đi và nói thẳng “không ai muốn cho xem đâu , nhỡ xảy ra chuyện gì thì phiền lắm”.
Một chủ hộ nuôi rắn. Ảnh: Trường Phong
Một chủ hộ nuôi rắn. Ảnh: Trường Phong.
Vào “động” rắn
chia tay Hải , những tưởng không có cơ hội tiếp kiến với người nuôi rắn mối thì may mắn gặp được bà cụ tên Thân , tự nhận có cháu trai nuôi vài trăm con rắn trong nhà. “Cháu cứ vào tìm anh Mạnh. Xưng là cháu của cô thân là nó cho xem” , bà cụ nói giọng nụy oải. Đi theo đường bà cụ chỉ , để chắc ăn , được trung lộ tôi dừng lại thăm hỏi một nữ giới đường vào nhà anh Mạnh nuôi rắn.
Như sæ thứ , người nữ giới này cũng ném một cái nhìn đầy nghi hoặc vào vị khách lạ đang hỏi đường , và nhân thể thắc mắc “anh hỏi làm gì”. Thể hiện như lời bà cụ bảo , người nữ giới hướng dẫn luôn “đi thẳng … rẽ trái …là tới” , “nhưng có khi Mạnh không ở nhà đâu , nay nhà nó có việc bận” , người nữ giới đoái lại nói thêm.
gõ cửa nhà Mạnh , thể hiện mong muốn tìm hiểu về nghề nuôi rắn độc , đặc biệt là rắn hổ trâu. Trái với suy nghĩ ban đầu , Mạnh tỏ ra Hòa mục và hiếu khách. “Tôi không sợ gì cả , anh cứ hỏi hoàn toàn dễ chịu , tôi biết gì sẽ chia sẻ hết” , khoẻ nói. Nhà Mạnh nuôi cả hai loại rắn “hổ phì” ( rắn hổ mang– PV ) và hổ trâu. “
Ở đây chỉ có hổ phì thôi , mối thì tôi nuôi ở chỗ khác , cách đây khoảng gần cây số” , Mạnh thật thà chia sẻ.
Theo chân Mạnh đi xem “động rắn”. Quả thực rất kín đáo. Một ngôi nhà cấp bốn nhỏ giống Bếp , cửa được che vài lần vải và nilon. Khóa cửa Cởi ra , đập vào mắt là hai dãy chuồng rắn nằm hai bên tường , đắt giá đầu người , giữa có lối đi. Đếm Khái quát , có đến cả vài chục chuồng rắn. Thấy bóng người và tiếng động , lũ rắn phì phì để tự vệ.
“Mấy hôm nay trời lạnh nên phải thắp điện cả ngày đêm để sưởi. Trong chuồng cũng phải cho thêm rơm vào nữa. Không chúng sẽ chết rét ngay” , Mạnh chia sẻ. Mở cửa , tay không , Mạnh móc một con rắn Ra khỏi cửa để xuống đất. Nền nhà lạnh , con rắn độc ngoan ngoãn nằm im. Khẽ dùng móc sắt chạm vào thân , con rắn ngóc cao đầu thở ra tiếng kêu phì phì để dân binh. Mạnh bảo , loại này to nhất chỉ nặng khoảng 2 – 4kg , còn loại rắn mối sung ki có khả năng nặng tới 15 – 20kg. Hiện tại , Mạnh có khoảng vài trăm con loại này.
Do căn nhà Mạnh nuôi rắn mối ở xa , Nhà ở lại đang có nhiều khách lạ bên đó , nên Mạnh không tiện dẫn đi xem. Mạnh gọi điện cho hai , ba người quen cũng nuôi rắn mối trong làng , nhưng đều bị chối từ. “Họ sợ không dám cho người lạ mặt đến xem đâu” , Mạnh nói.
Phải đến cuộc gọi thứ ba , Mạnh mới nhờ được một người bạn cho xem rắn hổ trâu. Cũng căn nhà cấp bốn , cũng những ngăn chuồng riêng biệt được xây trong nhà , bên trong cả trăm ông ba mươi mang chúa cả lớn lẫn nhỏ. Bào tử sợi đốt thắp sáng láng đêm ngày.
“Loại này thì phải làm chuồng to hơn , chắc hơn và kín đáo hơn. Thông thường thì nuôi ngoài trời , nhưng trời lạnh thì phải cho vào trong nhà sưởi điện” , Mạnh nói.
thông thường rắn mối được nuôi ngoài trời. Khi trời lạnh thì được chuyển vào trong hộp làm bằng gỗ và có sưởi bằng điện
thông thường rắn mối được nuôi ngoài trời. Khi trời lạnh thì được chuyển vào trong hộp làm bằng gỗ và có sưởi bằng điện.
Sống chung với “tử thần”
Mục sở thị “động” rắn xong , Mạnh chia sẻ , nghề này “kiếm ăn” được nhưng thừa thãi mối nguy.
“Nuôi rắn cũng cần nhã nhân sinh ái. Gặp vận thì lên như gió. Nhưng chẳng may gặp vận đen thì có ngày tù mọt gông” , Mạnh kể ,. Mới khách tuế , cơ quan chức năng tróc đáo một vụ chuyên chở rắn mối trên sơn tây. Đối tượng khai mua rắn ở nhà Mạnh , “thế là phải nộp phạt. Cũng may là không bị khởi tố” , Mạnh nhớ lại.
Nhiều người không may mắn như Mạnh , chỉ vừa mang rắn ra khỏi nhà là bị “tóm”. Cũng bởi thế mà bây giờ , các vụ mua bán rắn mối đều phải có lịch hẹn và liên lạc trước.
Mọi năm mưu sinh thuận lợi , cuối năm Mạnh đều xuất hàng để kiếm tiền ăn tết. Nhưng năm nay , vài chục con rắn mối và hàng trăm hổ mang bành đến lứa bán vẫn nằm im trong chuồng. Mạnh nói: “Bên Trung Quốc chưa thu mua”.
Ngoài nỗi lo bị pháp luật “sờ gáy” , hàng ngày tiếp kiến với rắn độc thật sự như đối mặt với tử thần.
“Nuôi rắn độc , chỉ sơ suất một chút là vẫn diệt như chơi” , khoẻ nói. Rắn mối có nọc rất độc , chỉ cần một cú cắn , có thể dẫn tới tử vong.
Khoảng gần chục năm trước , thuốc chữa rắn độc cắn còn khan hiếm , mỗi năm ở làng Phụng Thượng có một vài người bị chết vì chữa không kịp. “Bị rắn cắn , nhiều người xuống khoa chống độc của bệnh viện Bạch Mai nhiều như cơm bữa , còn quen mặt cả các bác sĩ” , Mạnh cười.
ngày nay , theo Mạnh ít người bị chết do rắn độc cắn vì có thuốc chữa , nhưng nhiều người phải mất tay.
“Rắn độc cắn sẽ bị thối thịt , phải tháo khớp”. Bản thân Mạnh mới vài trù nhật khi cho rắn ăn Bạc tình chạm ngón tay út vào răng nanh của chúng , khiến một đám thịt bị thối , tay sưng lên. May mắn Mạnh phục dược kịp thời và vết rách không đến mức nghiêm trọng.
Mỗi khi trời lạnh hay đến kỳ lột , rắn không ăn. Những người nuôi lại phải lôi từng con rắn ra , vạch mồm và nhét thức ăn vào để rắn không bị hao trọng lượng.
“Thức ăn của rắn hổ mang bành gồm chuột , cóc , gà con , trứng. Riêng loài rắn mối chỉ ăn thịt các loại rắn khác , chim chóc…” , Mạnh kể.
Cũng vì những đợt cho rắn ăn này , mà nhiều người mất oan mạng sống , ngón tay. “Đang cho ăn thì chạm vào răng nanh của nó , May sao không mất mạng” , vừa nói , anh Công , một người làng Phụng Thượng vừa chìa hai bàn tay có hai ngón bị thiếu một đốt ra cho xem. Cũng sau đợt ấy và do nuôi rắn không có lãi , anh Công bỏ nghề đã vài năm nay , chuyển sang làm nái lợn.
bất quang có gây nguy hiểm cho bản thân người trực tiếp nuôi rắn , nhiều trường hợp rắn sổng chuồng chui vào gầm giường , gầm tủ , nằm trên mái nhà… gây mất an toàn cho người dân. Nhưng theo Mạnh , rắn hổ mang chỉ cắn để dân quân. “Chẳng may giẫm lên người nó thì nó mới cắn. Còn không thì mình nằm biên sưæ ng nó cũng chẳng cắn” , Mạnh cho biết.
Nhà có trẻ nhỏ , Mạnh cũng cẩn thận căn dặn không được lại gần chỗ nuôi rắn , hoặc thấy rắn thì phải chạy về báo cho người lớn. Mạnh kể , từ xưa nhiều nhà để sổng rắn Ra khỏi cửa và không bắt lại được , bây giờ ra đường cũng nhiều mối nguy.
Chục năm trở lại đây , cũng nhờ mỗi năm lương bổng vài trăm triệu đồng từ tiền bán rắn hổ mang , mối mà Mạnh xây được căn nhà khang trang đầy đủ tiện đưæ ng. Các anh em , bạn bầy cùng nuôi rắn như Mạnh đều giàu lên trông thấy. “Chủ yếu xuất qua phía Trung Quốc. Người việt nam mình không có tiền để mua ăn đâu. Chỉ chốc chốc có người mua một con về ngâm rượu thôi” , Mạnh kể.
Theo Mạnh , giá nuôi rắn mối bành trung bình khoảng 600 – 800 nghìn một kg , còn riêng rắn mối , nếu vào dịp khan hàng , có thể lên đến 1 , 5 – 2 triệu một kg tùy loại , nhưng đắt nhất vẫn là loại cỡ 1 – 3 , 5kg. “Rắn càng to , số tiền mua theo cân càng giảm đi” , Mạnh kể.
Mọi lần làm ăn tiện lợi , cuối năm Mạnh đều đi ra ngoài để kiếm tiền ăn tết. Nhưng năm nay , vài chục con rắn mối và hàng trăm con rắn hổ mang bành nhà Mạnh đến lứa bán vẫn nằm im trong chuồng vì chưa tìm được mối tiêu thụ. “Bên Trung Quốc chưa thu mua” , Mạnh nói.
